Türkiye’de üniversitede okumanın iki yolu var; bunlardan biri YGS-LYS puanları ile yerleştirmektir. Diğeri ise yine YGS’ de alınacak bir baraj puanı ile üniversitelerin kendilerinin düzenlediği özel yetenek sınavları ile yerleşmektir. Özel yetenek sınavları öğrencilerin resim, beden eğitimi, müzik, heykel, tasarım v.b alanlarda yeteneklerini ölçen sınavlardır.
Özel yetenek ile öğrenci alan programlara başvurular doğrudan programın bulunduğu okula yapılır. Sınavı da üniversitenin kendisi yapmaktadır. Üniversite YÖK’ün belirlediği genel ilke ve kurallar çerçevesinde, öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı yapmaktadır. Özel yetenek gerektiren programlara başvuru yapabilmek için herhangi bir YGS puan türünde en az 140 puan almış olmak gerekir. Ancak sınavı yapacak olan üniversite baraj puanını daha da yüksek tutabilir. Bu üniversiteye kalmış bir durumdur.
Hangi bölümlerin özel yetenek ile öğrenci alındığını öğrenmek için ösym’nin yerleştirme kılavuzundaki TABLO 5’e bakmak gerekir. Burada üniversitelerin hangi bölümlerinin özel yetenek ile öğrenci aldığı belirtilmektedir. Özel yetenek sınavını üniversitelerin kendileri tarafında düzenlendiği için sınavların ne zaman yapılacağı, başvuru tarihleri, başvuru şartları da yine üniversiteler tarafından belirlenir. Üniversiteler özel yetenek sınavları ile ilgili duyuruları kendi internet sitelerinde ve gazetelerde yayınlamaktadır. Adayların üniversite sitelerini özellikle Temmuz ve Ağustos aylarında takip etmeleri gerekir.
Özel yetenek sınavı ile 4 yıllık bir programı kazanan öğrenci aynı değerdeki, YGS-LYS puanı ile öğrenci bir lisans programına yerleşmek istediğinde sınav giriş taban puanının 180 olması gerekir.
Merkezi yerleştirme ile bir üniversitede kesin kayıt hakkı kazanan adaylar da özel yetenek sınavlarına başvuru yapabilirler.
