Dikkat Eksikliği / Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?

Bilgi

Dikkat eksikliği/hiperaktivite eğitim alanında en ilgi uyandıran, cazip ve karmaşık konulardan biri olarak kabul edilmektedir. Dikkat eksikliği/hiperaktivitenin doğası ve uygulanacak iyileştirme yöntemleri konusunda uzmanların bakış açılarıyla kişilerin düşünceleri çok farklılaşabildiği için bu alan günümüzde bile tartışma konusu olmaya devam ediyor. Tüm bu tartışmalara rağmen, ABD’de dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DE/HB), çocuk ruh sağlığı alanında en yaygın konulan tanı olmuştur. Günümüzde okul yaşındaki tüm öğrencilerin %3,5’inin bu bozukluğun belirtilerini gösterdiği tahmin edilmektedir.
DE/HB sinirsel bir durum olup bireyin gelişimsel yaşıyla uygun olmayan dikkatsizlik ve hiperaktivite – yerinde duramama- problemleriyle ilişkili olarak ortaya çıkmaktadır. Bu kategoride eğitim alan öğrencilerin genellikle dikkat bozukluğu olduğu yönünde yanlış bir kanı olmuştur. Aslında bu öğrencilerde kendini tutma ve kendine hâkim olma mekanizmalarını denetleyen beyin devresinde oluşan gelişimsel bozukluktan dolayı DE/HB gözlenmektedir. Kendini yönlendirme ile ilgili ortaya çıkan eksiklik, dikkati sürdürebilme gibi beynin diğer önemli fonksiyonlarını da olumsuz şekilde etkilemektedir. Ayrıca bu öğrenciler aşırı şekilde motor aktivite gösterirler ve yüksek enerji seviyesinden dolayı ortaya çıkan ve bozukluğun kendini dışa vurması olan bu hareketleri özel müdahaleler gerektirmesine rağmen, genellikle bilerek karşı gelme olarak yanlış anlaşılmaktadır. DE/HB olan öğrenciler çok çeşitli belirtiler göstermekte ve bu öğrencilerin birçoğu ortalama zekaya sahiptir ve farklı kişisel özellikleri ve güçlü yanları bulunmaktadır.
DE/HB’nin tanımlanmasında ABD Engelli Bireylerin Eğitimi Yasası ayrı bir kategori kullanmamış ve bu özel gereksinimi diğer sağlık sorunları kategorisinin içerisinde bir durum olarak değerlendirmiştir. Diğer sağlık sorunları kategorisinin tanımında çeşitli sağlık sorunlarının içerisinde DE/HB’de belirtilmiş ve özel eğitim hizmetleri alabilmek için bu sağlık sorunlarının kronik ya da ilerlemiş olması öğrencilerin eğitimsel performanslarının olumsuz etkilemesi gerekliliği vurgulanmıştır. Aslında ABD’de DE/HB tanısı doktorlar tarafından konulmaktadır ve daha açık bir tanımlama sağladığı için doktorların tanıyı koyarken kullandıkları ve Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanmış olan “Psikiyatride Hastalıkların Tanımlanması ve Sınıflandırılması Elkitabı, Yeniden Gözden Geçirilmiş Dördüncü Baskı”nda yer alan tanımlama uzmanlar tarafından tercih edilmektedir. Bu elkitabına göre, DE/HB iki ayrı kategoride incelenmekte ve bireyin bu iki kategoriden herhangi birinde altı ya da daha fazla belirtiyi en al altı ay süresince göstermesi beklenmektedir. DE/HB olan birey, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Yönetmeliğinde (MEB, 2006) ise şöyle tanımlanmaktadır, yaşına ve gelişim seviyesine uygun olmayan dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtilerini en az iki ortamdan ve altı ay süreyle gösteren, bu özellikleri yedi yaşından önce ortaya çıkan, özel eğitim ile destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan bireydir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.