Küçük problemleri çözmek için genelde hesap makinesi kullanırız oysa basit yöntemlerle hesap makinesi kullanmadan matematik problemlerini çözebilme imkanı var. Mental matematik kağıt yada makine kullanmadan imkansız gibi görünen hesaplamalar yapmamıza yardımcı olur. Günlük hayatta matematik çok işimize yarıyor. Alışveriş yaptığımızda, sayısal bir konuyu tartıştığımızda ve başka bir çok konuda matematiğe ihtiyacımız var. Mental matematik insanın zihinsel gelimine yardımcı olur. Çeşitli örnekler verelim.
- Öncelikle matematiğin temel kurallarını hatırlamak gerekir. Bunlar toplama, çıkarma, bölme ve çarpmadır.
- Bir sayıyı dokuz ile çarpmak aynı zamanda (10-1) ile çarpmak olduğuna göre, sayıyı dokuz ile çarpmadan önce onla çarpıp, çıkan sayıdan dokuz çıkardığımızda sonuca ulaşırız.
- Bir sayıyı 11 ile çarpmanın da basit bir kuralı var. Bu sayı ne kadar büyük olursa olsun onu kısa yoldan onbir ile çarpabiliriz. Kuralımız şöyledir. (ilk sayı) (birinci + ikinci sayı) (ikinci + üçüncü sayı) … (son sayı) Örnek: 243×11= (2),(2+4),(4+3),(3) olur. Sayıları birlikte yazdığımızda sonuç = 2673 olur.
- Bir sayıyı 5 ile çarpmak aslında o sayıyı 10 ile çarpıp 2’ye bölmek olduğuna göre bizde öyle yapabiliriz. Bir sayıyı 10 ile çarpmak ise hemen arkasına bir sıfır eklemekle olur. Sonra çıkan sayının yarısını aldığımızda 5 ile çarpılmış halini buluruz.
- İki haneli iki sayının son rakamları 5 ile bitiyorsa son iki rakam 25 olur. Örnek 35×35=1225, 25×25 = 625 olur. Biraz daha kolaylaştıralım. İki rakamlı iki sayıyı çarptığımızda her ikisinin sonu da 5 ile bitiyorsa şu formulü de uygulayabiliriz. 35×35= (3×4)25 = 1225 olur. İki sayının birinci rakamı ile ikinci sayının bir artırılmış rakamını çarpıp sonunda 25 eklediğimizde sonuca heme ulaşırız. 45×45 = (4×5)25 = 2025
- Birbirine 12×14 gibi yakın olan sayıları çarmanında kolay bir yolu var. Eğer sayılarımız çift ise aradaki sayının karekökünü alıp bir çıkartığımızda sonuca ulaşırız. Eğer sayılarımız tek ise aradaki sayının karekökünü alıp bir eklediğimizde yine sonuca ulaşırız. Örnek 12×14 = (13×13+1) = 169, diğer örnek 17×19 = (18×18-1) = 323